De Monumentenlijst 2009 wordt op dit moment geactualiseerd. De basis voor de herziening is de cultuurhistorische waarderingskaart. Deze kaart toont de monumenten die in 2020 een hoge of zeer hoge waardering hebben gekregen, evenals bouwwerken en andere objecten die in aanmerking komen voor de status van gemeentelijk monument. Objecten die in 2020 geen hoge of zeer hoge waardering ontvingen, worden uit de lijst verwijderd.

Als een nieuw object in aanmerking komt voor de gemeentelijke monumentenstatus, dan benaderen we de eigenaar met de vraag mee te willen werken aan het proces daartoe. Eigenaren die hiermee instemmen ontvangen bezoek van Monumenten Adviesbureau (MAB) Nijmegen, dat in opdracht van gemeente Neder-Betuwe een concept-redengevende beschrijving opstelt. Als de eigenaar geen medewerking wil verlenen, dan stelt MAB de beschrijving op vanaf de openbare weg. De redengevende omschrijving beschrijft de specifieke kenmerken van het object en legt uit waarom het in aanmerking komt voor bescherming als gemeentelijk monument.

Na het opstellen van de concept-omschrijving vragen wij de eigenaar of deze akkoord gaat met de inhoud. De concept-omschrijving met de reactie van de eigenaar wordt voor advies voorgelegd aan de onafhankelijke Commissie Ruimtelijke Kwaliteit van Neder-Betuwe. Op basis van het advies van de Commissie, de reactie van de eigenaar en de mogelijk aangepaste redengevende beschrijving, besluit het college van burgemeester en wethouders of het pand wordt aangewezen als gemeentelijk monument.

Als het college besluit tot aanwijzing, dan ontvangt de eigenaar een officiële aanwijzingsbrief en krijgt het object ‘voorbescherming’. Dit betekent dat het object niet zonder vergunning veranderd, verbouwd of gesloopt mag worden. Mocht de eigenaar bezwaar maken tegen de aanwijzing, dan volgt een heroverweging door de gemeente. Als het bezwaar niet wordt gehonoreerd, kan de eigenaar in beroep gaan.

Om het proces efficiënter te laten verlopen, proberen we aanwijzingsprocedures voor objecten van meerdere eigenaren tegelijkertijd op te starten, zodat iedereen zich in dezelfde fase van het proces bevindt.