In de Monumentenwet 1988 staat dat de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen zelf of op verzoek van belanghebbenden onroerende monumenten kan aanwijzen als beschermd rijksmonument. Voordat de minister beslist, vraagt hij het advies van de gemeenteraad, eventueel de provincie en aan de Raad voor Cultuur.
Een verzoek tot aanwijzing van een object als rijksmonument dient aan de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed te worden gericht. Op dit moment heeft de minister nieuw beleid in ontwikkeling voor aanwijzing van rijksmonumenten.